Wizualizacja Kuźnicy Małego Janisza

Kuźnica Małego Janisza została zniszczona w wyniku wojen husyckich około 1430 roku. I z czasem całkowicie zapomniano o nawet o tym, gdzie ona się znajdowała. Miejsce dawnej kuźnicy zarosło lasem a drewniane budynki, o które już nikt nie dbał, niszczały, aż zupełnie się rozsypały w proch. Oczywiście mieszkańcy pobliskich terenów zachowywali pamięć o tym w nazwach topograficznych (uroczysko Kuźnik), ale z biegiem czasu zapomniano nawet dlaczego akurat te miejsce w lesie zostało tak nazwane.
Dopiero około czterysta lat później historycy przeglądając dokumenty zainteresowali się tym, gdzie mogła znajdować się ta zaginiona miejscowość. I wcale nie z tego powodu, że tak bardzo interesowały ich dzieje dzisiejszych Kalet. Powód był bardziej prozaiczny. Dawne dokumenty miały bowiem pozwolić na dokładne wytyczenie przebiegu granicy państwowej. I znowu o temacie zapomniano.
Gdy minęło kolejnych 150 lat znowu nazwa miejscowości pojawiła się w polu widzenia historyków. Tym razem miało to związek z uroczystościami 700 lat Woźnik i dokumentem lokacyjnym tego miasteczka, który został wystawiony właśnie w Kuźnicy Małego Janisza. I, jak we wcześniejszych wypadkach, znowu o zaginionej wiosce zapomniano na lata. Oczywiście niektórzy historycy wiedzieli o tym i wspominali od czasu do czasu o Kuźnicy Małego Janisza w swoich publikacjach. Nawet w 2014 roku ukazała się publikacja „Dokument sprzedaży lasów podwoźnickich przez księcia Jana Opolskiego z 1508 roku”, która jest poświęcona prawie w całości tej zaginionej kuźnicy.
Jednak dopiero w zeszłym roku podjęto starania o wyeksponowanie tej zaginionej wioski i wykorzystanie jej w promocji turystycznej naszego miasta. Z inicjatywy burmistrza Kalet Klaudiusza Kandzi w pobliżu Kuźnicy Małego Janisza została ustanowiona Stanica Rowerowa Garbaty Mostek oraz rozpoczęto prace koncepcyjne w celu zorganizowania przy niej pewnego rodzaju skansenu, którego zadaniem byłoby pokazanie początków przemysłu. Przy tym jednak pojawiły się problemy, bowiem w całej Europie Środkowej zachowały się wyłącznie dwie kuźnice, które mogą posłużyć za wzorzec dla planowanego odtworzenia Kuźnicy Małego Janisza: Frohnauer Hammer w Saksonii oraz Dobriv w okolicy Plzna w Republice Czeskiej. Obie jednak pochodzą jednak z późniejszego okresu niż nasza Kuźnica, ale ich dokładne obejrzenie powinno nam pomóc w planowanym odwzorowaniu średniowiecznej kuźnicy w okolicy Garbatego Mostku.
Na razie jednak do wstępnej wizualizacji tego, jak mogła wyglądać Kuźnica Małego Janisza położona w kaletańskich lasach, została wykorzystana sztuczna inteligencja (Stable diffusion web), a efekty tego można zobaczyć na dołączonych ilustracjach.